10th installment of the Ladki Bahin महाराष्ट्र सरकारने सुरू केलेली ‘माझी लाडकी बहीण’ ही योजना महिलांच्या आर्थिक सबलीकरणासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. या योजनेंतर्गत पात्र महिलांना दरमहा ₹1,500 अनुदान थेट त्यांच्या बँक खात्यात जमा केले जाते. आतापर्यंत नऊ हप्ते यशस्वीरित्या वितरित करण्यात आले असून, एप्रिल 2025 मध्ये 10वा हप्ता वितरित केला जाणार आहे.
या योजनेमागील मुख्य उद्दिष्ट आहे महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य देणे, त्यांना त्यांच्या दैनंदिन गरजा भागवण्यास सक्षम बनवणे आणि समाजात त्यांचा आत्मविश्वास आणि सन्मान वाढवणे. सरकारने या योजनेसाठी मोठी आर्थिक तरतूद केली असून, भविष्यात या अनुदानाची रक्कम ₹2,100 पर्यंत वाढवण्याचा प्रस्ताव देखील विचाराधीन आहे.
लाभार्थींची संख्या आणि व्याप्ती
‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेला महाराष्ट्रातील महिलांकडून अभूतपूर्व प्रतिसाद मिळाला आहे. आतापर्यंत 2 कोटी 41 लाखांहून अधिक महिलांनी या योजनेसाठी नोंदणी केली आहे. हे आकडे दर्शवतात की राज्यातील बहुसंख्य पात्र महिला या योजनेचा लाभ घेत आहेत.
या योजनेचा प्रभाव केवळ आर्थिक पातळीवर नाही, तर सामाजिक पातळीवरही दिसून येत आहे. अनेक महिलांनी सांगितले की या योजनेमुळे त्यांना कुटुंबात निर्णय घेण्याची क्षमता वाढली आहे आणि त्यांना आर्थिक व्यवहारांमध्ये अधिक स्वातंत्र्य मिळाले आहे.
10व्या हप्त्याची माहिती
माझी लाडकी बहीण योजनेचा 10वा हप्ता 15 एप्रिल ते 25 एप्रिल 2025 या कालावधीत लाभार्थींच्या बँक खात्यात जमा होणार आहे. या हप्त्याची प्रत्येक पात्र महिलेला उत्सुकता आहे, विशेषतः ज्या महिलांना मागील हप्ते मिळाले नाहीत त्यांच्यासाठी ही एक आनंदाची बातमी आहे.
ज्या महिलांना 8वा किंवा 9वा हप्ता मिळाला नाही, त्यांना एकत्रित ₹4,500 (तीन महिन्यांचे अनुदान) 10व्या हप्त्यासोबत मिळणार आहे. हे सरकारच्या लाभार्थींप्रति असलेल्या वचनबद्धतेचे प्रतीक आहे.
सरकारी अधिकाऱ्यांनी स्पष्ट केले आहे की काही महिलांना एकाच वेळी संपूर्ण अनुदान मिळते, तर काहींना ते दोन टप्प्यांत मिळू शकते. त्यामुळे पैसे तात्काळ न मिळाल्यास चिंता करण्याचे कारण नाही.
योजनेची पात्रता
‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महिलांनी खालील निकषांची पूर्तता करणे आवश्यक आहे:
- निवासी: अर्जदार महिला महाराष्ट्राची स्थायी रहिवासी असावी.
- वयोमर्यादा: महिलेचे वय 18 ते 65 वर्षांदरम्यान असावे.
- उत्पन्न मर्यादा: कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹2.5 लाखांपेक्षा कमी असावे.
- मालमत्ता मर्यादा: कुटुंबात सरकारी नोकरी नसावी, तसेच कार किंवा ट्रॅक्टर यासारखी मोठी मालमत्ता नसावी.
- बँक खाते: अर्जदाराचे बँक खाते DBT (डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर) प्रणालीशी जोडलेले असावे.
या निकषांची पूर्तता करणाऱ्या सर्व महिलांना या योजनेचा लाभ घेता येतो, मग त्या विवाहित असोत किंवा अविवाहित, घरगृहिणी असोत किंवा नोकरदार.
अर्ज प्रक्रिया आणि नोंदणी
‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया अत्यंत सोपी आहे. अर्ज ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन दोन्ही पद्धतींनी करता येतो:
ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया:
- अधिकृत वेबसाइट https://ladkibahin.maharashtra.gov.in वर जा.
- “अर्जदार नोंदणी” पर्यायावर क्लिक करा.
- आवश्यक माहिती भरा (आधार क्रमांक, मोबाइल नंबर, नाव, पत्ता, आदी).
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा (आधार कार्ड, रेशन कार्ड, बँक पासबुकची प्रत).
- अर्ज सबमिट करा आणि रेफरन्स नंबर जतन करून ठेवा.
ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया:
- जवळच्या महिला सेवा केंद्र, ग्रामपंचायत कार्यालय किंवा तहसील कार्यालयात जा.
- अर्ज फॉर्म मिळवा आणि भरा.
- आवश्यक कागदपत्रांच्या प्रती सोबत जोडा.
- भरलेला अर्ज संबंधित अधिकाऱ्याकडे जमा करा.
योजनेची स्थिती तपासण्याची पद्धत
प्रत्येक लाभार्थी महिलेला आपल्या अर्जाची आणि हप्त्यांची स्थिती तपासण्याची सुविधा उपलब्ध आहे. यासाठी:
- योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटवर “अर्जदार लॉगिन” पर्यायावर क्लिक करा.
- आपला मोबाइल नंबर आणि पासवर्ड वापरून लॉगिन करा.
- “Application Made Earlier” वर क्लिक करा.
- आपल्या अर्जाची स्थिती पहा. “Approved” असल्यास आपण लाभार्थी आहात.
हप्ता मिळाला किंवा नाही हे तपासण्यासाठी:
- वेबसाइटवर लॉगिन करून “भुगतान स्थिती” पर्यायावर क्लिक करा.
- अर्ज क्रमांक आणि कॅप्चा कोड टाका.
- “सबमिट” बटणावर क्लिक करा.
- हप्त्यांची सविस्तर माहिती दिसेल.
महत्वाच्या सूचना आणि टिप्स
‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेचा अधिकतम लाभ घेण्यासाठी काही महत्वाच्या सूचना:
- आधार-बँक जोडणी: आपले आधार कार्ड आणि बँक खाते DBT प्रणालीशी जोडलेले असल्याची खात्री करा. हे न केल्यास अनुदान मिळण्यात अडचणी येऊ शकतात.
- नियमित तपासणी: हप्ता मिळाला किंवा नाही हे नियमित तपासा. विशेषतः 15 एप्रिल ते 25 एप्रिल 2025 या कालावधीत 10व्या हप्त्यासाठी तपासणी करा.
- कागदपत्रांची अद्यतनता: आपली सर्व कागदपत्रे (आधार, बँक पासबुक, रेशन कार्ड) अद्ययावत आहेत याची खात्री करा.
- मोबाइल नंबर: अर्जासाठी वापरलेला मोबाइल नंबर बदलू नका. अपरिहार्य कारणास्तव बदलावा लागल्यास, तात्काळ संबंधित कार्यालयात सूचित करा.
- मदतीसाठी संपर्क: कोणत्याही अडचणींसाठी जवळच्या महिला सेवा केंद्र, तहसील कार्यालय किंवा टोल-फ्री हेल्पलाइन क्रमांकावर संपर्क साधा.
‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेचे फायदे केवळ तात्पुरत्या आर्थिक मदतीपुरते मर्यादित नाहीत. या योजनेमुळे महिलांच्या जीवनात अनेक सकारात्मक बदल होत आहेत:
- आर्थिक स्वातंत्र्य: नियमित मिळणाऱ्या अनुदानामुळे महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य मिळाले आहे. त्या आपल्या गरजा स्वतः पूर्ण करू शकतात.
- सामाजिक स्थान: आर्थिक स्वावलंबनामुळे महिलांचा कुटुंबातील आणि समाजातील सन्मान वाढला आहे.
- शिक्षण आणि आरोग्य: अनेक महिला या अनुदानाचा वापर स्वतःच्या किंवा मुलांच्या शिक्षण आणि आरोग्यासाठी करीत आहेत.
- उद्योजकता: काही महिलांनी या अनुदानाचा वापर करून छोटे व्यवसाय सुरू केले आहेत, ज्यामुळे त्यांना अतिरिक्त उत्पन्न मिळत आहे.
- बचत आणि गुंतवणूक: नियमित मिळणाऱ्या रकमेमुळे महिलांमध्ये बचत आणि गुंतवणुकीची सवय वाढली आहे.
‘माझी लाडकी बहीण’ ही योजना महाराष्ट्रातील महिलांच्या आर्थिक सबलीकरणासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. या योजनेमुळे लाखो महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य मिळाले आहे आणि त्यांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडून आले आहेत.
10व्या हप्त्याचे वितरण 15 एप्रिल ते 25 एप्रिल 2025 दरम्यान होणार असून, पात्र महिलांनी आपली बँक खाती तपासण्याची सवय ठेवावी. जर तुम्ही अद्याप या योजनेसाठी अर्ज केला नसेल परंतु पात्रता निकष पूर्ण करत असाल, तर तात्काळ अर्ज करण्याचा सल्ला देण्यात येत आहे.
हक्काच्या अनुदानापासून कोणीही वंचित राहू नये, यासाठी सरकार आणि प्रशासन कटिबद्ध आहेत. योजनेबद्दल अधिक माहितीसाठी अधिकृत वेबसाइट किंवा जवळच्या सरकारी कार्यालयात संपर्क साधा. महाराष्ट्रातील प्रत्येक महिलेला सक्षम आणि सबल बनवण्याच्या दिशेने हे एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.
