complete list of schemes भारतीय महिलांच्या आर्थिक स्वावलंबनाच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून सरकारने “विमा सखी योजना” सुरू केली आहे. ही योजना महिलांना केवळ आर्थिक मदतच देत नाही, तर त्यांना व्यावसायिक कौशल्य विकसित करण्याची संधीही उपलब्ध करून देते. या योजनेअंतर्गत महिला एलआयसी (LIC) विमा एजंट म्हणून काम करू शकतात आणि दरमहा निश्चित उत्पन्न मिळवू शकतात.
विमा सखी योजनेची व्याप्ती आणि उद्दिष्टे
विमा सखी योजना ही महिलांच्या सक्षमीकरणाचा एक व्यापक कार्यक्रम आहे. या योजनेचे प्रमुख उद्दिष्ट महिलांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनवणे आणि त्यांना उद्योजकता विकसित करण्यास प्रोत्साहित करणे आहे. विमा सखी म्हणून काम करणाऱ्या महिलांना तीन वर्षांच्या कालावधीत नियमित मासिक उत्पन्न मिळते.
पहिल्या वर्षी प्रत्येक महिनी 7,000 रुपये, दुसऱ्या वर्षी 6,000 रुपये आणि तिसऱ्या वर्षी 5,000 रुपये असे एकूण सुमारे 2 लाख रुपये तीन वर्षांत मिळतात. हे उत्पन्न महिलांना त्यांच्या व्यवसायाची सुरुवात करण्यास मदत करते.
विमा सखी कोण आणि काय काम करते?
विमा सखी म्हणजे अशी महिला जी एलआयसीची अधिकृत प्रतिनिधी म्हणून काम करते. ती लोकांना विमा योजनांबद्दल माहिती देते, त्यांना योग्य विमा निवडण्यास मदत करते आणि विमा पॉलिसी विकण्याचे काम करते. विमा सखी समाजातील लोकांना आर्थिक सुरक्षिततेचे महत्त्व समजावते आणि त्यांना भविष्यासाठी आर्थिक नियोजन करण्यास प्रेरित करते.
पात्रतेचे
या योजनेसाठी पात्र होण्यासाठी खालील अटींची पूर्तता करणे आवश्यक आहे:
- लिंग: केवळ महिला उमेदवार पात्र आहेत
- वयोमर्यादा: 17 ते 70 वर्षे वयोगटातील महिला अर्ज करू शकतात
- शैक्षणिक पात्रता: किमान 10वी उत्तीर्ण असणे आवश्यक
- राष्ट्रीयत्व: भारतीय नागरिक असणे आवश्यक
उच्च शिक्षण घेतलेल्या महिलांना प्राधान्य दिले जाते कारण त्यांना विमा उत्पादनांची जटिलता समजणे सोपे जाते.
Also Read:
महाराष्ट्रातील १० लाख महिलांचे घरकुल मंजूर, आत्ताच यादीत तुमचे नाव पहा women in Maharashtra
प्रशिक्षण कार्यक्रम
विमा सखी योजनेअंतर्गत निवडलेल्या महिलांना सखोल प्रशिक्षण दिले जाते. या प्रशिक्षणात खालील विषयांचा समावेश असतो:
- विमा मूलतत्त्वे: विमा म्हणजे काय, त्याचे प्रकार आणि महत्त्व
- उत्पादन ज्ञान: एलआयसीच्या विविध विमा योजनांची माहिती
- विक्री कौशल्ये: ग्राहकांशी संवाद कसा साधावा, त्यांच्या गरजा कशा समजून घ्याव्यात
- ग्राहक सेवा: विमा खरेदीनंतरची सेवा कशी द्यावी
- नैतिक मूल्ये: व्यावसायिक नीतिमत्ता आणि प्रामाणिकपणा
- तांत्रिक प्रशिक्षण: संगणक आणि ऑनलाइन प्रणालींचा वापर
अर्ज प्रक्रिया
विमा सखी योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया सोपी आणि पारदर्शक आहे:
- ऑनलाइन अर्ज: एलआयसीच्या अधिकृत संकेतस्थळ (licindia.in) वर जाऊन अर्ज करा
- ऑफलाइन अर्ज: जवळच्या एलआयसी कार्यालयात जाऊन अर्ज फॉर्म भरा
आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड (ओळख आणि पत्त्यासाठी)
- शैक्षणिक प्रमाणपत्रे (किमान 10वी पास)
- पॅन कार्ड
- पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
- बँक खाते तपशील
- जन्म तारखेचा पुरावा
अर्ज प्रक्रियेनंतर पात्र उमेदवारांची मुलाखत घेतली जाते. निवड झालेल्या महिलांना प्रशिक्षण दिले जाते.
Also Read:
अखेर पाऊसाचा खंड संपला, या तारखेपर्यंत मुसळधार पाऊस राहणार डॉ. साबळे यांचा अंदाज Dr. Sable predicts
योजनेचे फायदे
- आर्थिक स्वातंत्र्य: नियमित मासिक उत्पन्नामुळे महिला आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्र होतात
- व्यावसायिक विकास: विमा क्षेत्रातील व्यावसायिक ज्ञान आणि कौशल्ये विकसित होतात
- लवचिक कामाच्या वेळा: महिला स्वतःच्या सोयीनुसार काम करू शकतात
- सामाजिक प्रतिष्ठा: विमा सल्लागार म्हणून समाजात मान-सन्मान मिळतो
- उद्योजकता विकास: स्वतःचा विमा व्यवसाय सुरू करण्याची संधी
- कुटुंब कल्याण: घरातील जबाबदाऱ्या सांभाळत काम करता येते
ग्रामीण महिलांसाठी विशेष लाभ
विमा सखी योजना ग्रामीण भागातील महिलांसाठी विशेष फायदेशीर आहे:
- स्थानिक रोजगार: गावातच राहून काम करण्याची संधी
- समुदाय सेवा: स्थानिक लोकांना आर्थिक सुरक्षिततेबद्दल जागरूक करणे
- महिला सक्षमीकरण: ग्रामीण समाजात महिलांचा दर्जा उंचावणे
- आर्थिक समावेशन: ग्रामीण भागात विमा प्रवेश वाढवणे
कार्याचे स्वरूप
विमा सखी म्हणून काम करताना महिलांना खालील जबाबदाऱ्या पार पाडाव्या लागतात:
- ग्राहक भेटी: संभाव्य ग्राहकांना भेटून त्यांच्या विमा गरजा समजून घेणे
- योजना स्पष्टीकरण: विविध विमा योजनांचे फायदे समजावणे
- कागदपत्रे भरणे: विमा अर्ज फॉर्म भरण्यास मदत करणे
- प्रीमियम संकलन: विमा हप्ते गोळा करणे
- दावा प्रक्रिया: विमा दावा करण्यास मदत करणे
- ग्राहक सेवा: विमाधारकांच्या समस्यांचे निराकरण करणे
आर्थिक लाभांचा तपशील
Also Read:
पीएम किसान योजनेचा हफ्ता शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा होण्यास सुरवात PM Kisan Yojana installments
विमा सखी योजनेअंतर्गत मिळणारे आर्थिक लाभ:
पहिले वर्ष: 7,000 × 12 = 84,000 रुपये दुसरे वर्ष: 6,000 × 12 = 72,000 रुपये तिसरे वर्ष: 5,000 × 12 = 60,000 रुपये एकूण: 2,16,000 रुपये (तीन वर्षांत)
याव्यतिरिक्त, विमा विक्रीवर कमिशनही मिळते जे अतिरिक्त उत्पन्नाचे साधन ठरते.
अनेक महिलांनी या योजनेचा लाभ घेऊन आपले जीवन बदलले आहे:
सुनिता (महाराष्ट्र): “विमा सखी बनल्यानंतर मी आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी झाले. आता मी माझ्या मुलांचे शिक्षण चांगल्या प्रकारे करू शकते.”
गीता (उत्तर प्रदेश): “ग्रामीण भागात राहूनही मला चांगले उत्पन्न मिळते. माझ्या गावातील अनेक कुटुंबांना विमा संरक्षण देऊन मला समाधान मिळते.”
विमा सखी म्हणून काम केल्यानंतर महिलांसमोर अनेक संधी उपलब्ध होतात:
- वरिष्ठ विमा सल्लागार बनणे
- स्वतःची विमा एजन्सी सुरू करणे
- विमा प्रशिक्षक म्हणून काम करणे
- इतर आर्थिक सेवांमध्ये कारकीर्द करणे
विमा सखी योजना महिलांच्या सक्षमीकरणाच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. ही योजना महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य, व्यावसायिक कौशल्ये आणि सामाजिक प्रतिष्ठा प्रदान करते. विशेषतः ग्रामीण भागातील महिलांसाठी ही योजना वरदान ठरली आहे.
महिलांनी या संधीचा लाभ घेऊन स्वतःचे आणि आपल्या कुटुंबाचे भविष्य उज्ज्वल करावे. विमा सखी बनून महिला केवळ स्वतःचेच नव्हे तर संपूर्ण समाजाचे आर्थिक भविष्य सुरक्षित करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावू शकतात.
जर तुम्ही या योजनेच्या पात्रता निकषांची पूर्तता करत असाल, तर आजच अर्ज करा आणि विमा सखी बनून स्वतःच्या पायावर उभे राहा. स्त्री शक्तीचा हा नवा अध्याय तुमच्या हातून लिहिला जाऊ शकतो!