online lists of Gharkul आजच्या महागाईच्या काळात प्रत्येक कुटुंबाचे स्वप्न असते ते म्हणजे स्वतःचे घर. परंतु आर्थिक स्थिती कमकुवत असल्याने अनेक कुटुंबांना हे स्वप्न पूर्ण करणे कठीण जाते. या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी सरकारने विविध घरकुल योजना राबवल्या आहेत. या योजनांमधून आर्थिकदृष्ट्या कमकुवत असलेल्या कुटुंबांना घर बांधकामासाठी आर्थिक मदत मिळते.
घरकुल योजनेची आवश्यकता
भारतामध्ये मोठ्या संख्येने कुटुंबे अजूनही योग्य निवासस्थानाअभावी संकटात आहेत. विशेषतः ग्रामीण भागातील गरीब कुटुंबांची परिस्थिती अधिक गंभीर आहे. या पार्श्वभूमीवर सरकारने प्रधानमंत्री आवास योजना, इंदिरा आवास योजना यासारख्या विविध योजना सुरू केल्या आहेत. या योजनांचा मुख्य उद्देश म्हणजे प्रत्येक कुटुंबाला पक्के घराची सुविधा उपलब्ध करून देणे.
डिजिटल इंडियाचा घरकुल योजनेवरील परिणाम
तंत्रज्ञानाच्या प्रगतीसोबत सरकारी योजनांचे अंमलबजावणी करण्याची पद्धतही बदलली आहे. आता घरकुल योजनेचा सर्व्हे करण्यासाठी लांबच्या रांगेत उभे राहणे आवश्यक नाही. स्मार्टफोनच्या माध्यमातून घरबसल्या या योजनेसाठी अर्ज करता येतो. ही ऑनलाइन पद्धत वेळ वाचवण्यासोबतच भ्रष्टाचाराला आळा घालण्यातही मदत करते.
ऑनलाइन सर्व्हेसाठी आवश्यक तयारी
घरकुल योजनेचा ऑनलाइन सर्व्हे करण्यापूर्वी काही मुख्य गोष्टी तयार ठेवाव्या लागतात. सर्वप्रथम आपल्याकडे आधार कार्ड असणे आवश्यक आहे. त्याचबरोबर स्मार्टफोन आणि इंटरनेट कनेक्शन देखील लागेल. यासर्वांची व्यवस्था केल्यानंतर सर्व्हेची प्रक्रिया सुरू करता येते.
मोबाइल ॲप्लिकेशनची भूमिका
सरकारने घरकुल योजनेसाठी AwaasPlus 2024 नावाचे विशेष मोबाइल ॲप्लिकेशन तयार केले आहे. हे ॲप्लिकेशन Google Play Store वरून मोफत डाउनलोड करता येते. या ॲप्लिकेशनसोबतच AadhaarFace RD हे दुसरे ॲप्लिकेशन देखील इन्स्टॉल करावे लागते. हे दुसरे ॲप्लिकेशन आधार वेरिफिकेशनसाठी वापरले जाते.
सर्व्हेच्या विस्तृत प्रक्रिया
ऑनलाइन सर्व्हेची सुरुवात करण्यासाठी प्रथम AwaasPlus 2024 ॲप्लिकेशन उघडावे लागते. ॲप्लिकेशन उघडल्यानंतर आधार नंबर एंटर करून Authenticate या बटणावर क्लिक करावे लागते. यानंतर आपोआप AadhaarFace RD ॲप्लिकेशन सुरू होते आणि eKYC प्रक्रिया पूर्ण होते.
eKYC पूर्ण झाल्यानंतर व्यक्तिगत माहिती भरावी लागते. यामध्ये राज्य, जिल्हा, तालुका आणि गावाची नावे टाकावी लागतात. ही माहिती अचूक भरल्यानंतर Next या बटणावर क्लिक करावे लागते.
पुढच्या टप्प्यात एक विस्तृत फॉर्म उघडतो. या फॉर्ममध्ये कुटुंबाची संपूर्ण माहिती भरावी लागते. यामध्ये कुटुंबातील सदस्यांची संख्या, आर्थिक स्थिती, सध्याची निवासस्थानाची परिस्थिती यासारख्या तपशीलांचा समावेश असतो.
पात्रतेचे
घरकुल योजनेचा लाभ मिळविण्यासाठी काही विशिष्ट निकष पूर्ण करावे लागतात. सामान्यतः BPL कार्डधारक कुटुंबे या योजनेसाठी प्राधान्य दिले जाते. तसेच अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, इतर मागासवर्गीय समुदायातील कुटुंबांना देखील प्राधान्य मिळते. यासर्वांपैकी ज्यांच्याकडे पक्के घराची सुविधा नाही अशा कुटुंबांना हा लाभ दिला जातो.
सर्व्हेनंतरची प्रक्रिया
ऑनलाइन सर्व्हे पूर्ण केल्यानंतर संबंधित अधिकाऱ्यांकडून पडताळणी केली जाते. यामध्ये सुमारे एक वर्षाचा कालावधी लागू शकतो. पडताळणी पूर्ण झाल्यानंतर पात्र व्यक्तींची नावे घरकुल यादीमध्ये समाविष्ट केली जातात. यादीमध्ये नाव आल्यानंतरच योजनेचा प्रत्यक्ष लाभ मिळतो.
योजनेतून मिळणारे फायदे
घरकुल योजनेचा लाभ म्हणजे केवळ पैसे नव्हे तर संपूर्ण पॅकेज आहे. यामध्ये घर बांधकामासाठी आर्थिक अनुदान मिळते. जर घर बांधकामासाठी जागा नसेल तर ती देखील उपलब्ध करून दिली जाते. त्याचबरोबर बांधकामाच्या कामासाठी वाळू, दगड यासारखे साहित्य देखील पुरवले जाते.
तंत्रज्ञानाचे महत्त्व
डिजिटल पद्धतीमुळे या योजनेची अंमलबजावणी अधिक पारदर्शक बनली आहे. आता कोणत्याही टप्प्यावर भ्रष्टाचारासाठी वाव उरलेली नाही. तसेच अर्जदारांना अनेकदा कार्यालयात जावे लागत नाही. हे सर्व घरबसल्या केले जाऊ शकते.
ग्रामीण भागातील आव्हाने
ग्रामीण भागात अजूनही तंत्रज्ञानाची माहिती कमी आहे. अनेक पात्र व्यक्ती या योजनांपासून वंचित राहतात कारण त्यांना योग्य मार्गदर्शन मिळत नाही. यासाठी स्थानिक स्वराज्य संस्था, NGO आणि शासकीय यंत्रणेने जनजागृती करण्याची गरज आहे.
पुढील काळात या योजनेचा विस्तार आणखी मोठ्या प्रमाणावर होण्याची शक्यता आहे. आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस आणि मशीन लर्निंगच्या मदतीने अर्जांची प्रक्रिया आणखी जलद होऊ शकते. तसेच पात्रतेची तपासणी अधिक अचूक होण्यास मदत होईल.
घरकुल योजनेची ऑनलाइन पद्धत ही खरोखरच एक क्रांतिकारी बदल आहे. यामुळे अनेक गरजू कुटुंबांना त्यांच्या स्वप्नांचे घर मिळण्यास मदत होत आहे. तंत्रज्ञानाचा योग्य वापर करून हा लाभ अधिकाधिक लोकांपर्यंत पोहोचविण्याची गरज आहे.
अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेण्यात आली आहे. ही बातमी १००% खरी आहे याची आम्ही हमी देत नाही. त्यामुळे कृपया विचारपूर्वक आणि योग्य तपासणी करून पुढील प्रक्रिया करावी.