monsoon season महाराष्ट्रातील शेतकरी समुदायासाठी आगामी दिवसांत हवामानाचे नमुने कसे बदलणार आहेत, याविषयी हवामान अभ्यासकांकडून महत्त्वपूर्ण माहिती मिळाली आहे. प्रसिद्ध हवामान तज्ञ पंजाबराव डख यांनी शेतकऱ्यांना दिलेल्या मार्गदर्शनानुसार, येत्या काही दिवसांत शेती कामांसाठी अनुकूल काळ असणार आहे.
३१ मे ते ६ जून: शेती कामांसाठी सुवर्णकाळ
हवामान तज्ञांच्या मते, ३१ मे पासून ते ६ जूनपर्यंतचा सात दिवसांचा कालावधी शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाचा ठरणार आहे. या काळात हवामान मुख्यतः कोरडे राहणार असल्याने, शेतकऱ्यांना त्यांची बाकी राहिलेली शेती संबंधी कामे पूर्ण करण्याची संधी मिळणार आहे.
या काळात नांगरणी, वखरणी, जमीन तयार करणे यासारखी मुलभूत कामे करणे शक्य होईल. जमिनीत सध्या एक ते दोन फूट पर्यंत ओल असल्याने, पेरणीसाठी योग्य वातावरण तयार होत आहे. येत्या दोन दिवसांत जमिनीला पेरणीयोग्य वापसा येण्याची शक्यता आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांची कामे सुरळीतपणे पार पाडता येतील.
जून महिन्यातील पावसाचे नमुने
७ जूनपासून महाराष्ट्रात पुन्हा पावसाला सुरुवात होण्याची प्रबळ शक्यता आहे. ७, ८, ९ आणि १० जून या तारखांना राज्याच्या विविध भागांमध्ये दररोज भाग बदलत पाऊस पडू शकतो. हा पाऊस शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरेल, कारण त्यामुळे खरीप हंगामातील पिकांची पेरणी करण्यास मदत होईल.
पावसाचा हा दुसरा टप्पा १३ जून ते १७ जून दरम्यान अधिक तीव्र होण्याची शक्यता आहे. या काळात राज्यात मुसळधार पावसाची अपेक्षा केली जात आहे, जो मे महिन्याच्या शेवटच्या आठवड्यात झालेल्या पावसासारखा जोरदार असू शकतो.
खरीप पिकांच्या लागवडीसाठी योग्य काळ
हवामान तज्ञांनी विविध खरीप पिकांच्या लागवडीसाठी विशिष्ट सूचना दिल्या आहेत. हळदीची लागवड करू इच्छिणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी सध्याचा काळ अत्यंत अनुकूल आहे. तसेच, मूग पेरणीसाठीही हा काळ योग्य आहे, कारण लवकर पेरणी केल्यास मुगाला चांगला उत्पादन दर मिळतो.
उडदाची पेरणी करणाऱ्या शेतकऱ्यांनीही या काळाचा फायदा घ्यावा. सध्या जमिनीत पुरेशी ओल असल्याने, या सर्व पिकांची यशस्वी लागवड करणे शक्य आहे.
संपूर्ण पेरणी कार्यक्रमाचे नियोजन
हवामान तज्ञांच्या अंदाजानुसार, जून महिन्याच्या शेवटच्या सप्ताहापर्यंत, म्हणजे २७-२८ जूनपर्यंत, महाराष्ट्रातील बहुतेक शेतकरी सोयाबीन, मूग, कापूस यासारख्या प्रमुख खरीप पिकांची लागवड आणि पेरणी पूर्ण करू शकतील. जूनअखेरपर्यंत संपूर्ण महाराष्ट्रातील पेरण्या पूर्ण होण्याची शक्यता आहे.
प्रादेशिक हवामान स्थिती
राज्यातील विविध भागांमध्ये हवामानाचे वेगवेगळे नमुने दिसू शकतात. नंदुरबार, धुळे, मालेगाव, पारोळा, जळगाव या उत्तर महाराष्ट्रातील भागांमध्ये तसेच कोकण आणि कोल्हापूर परिसरात ३-४ जूनच्या सुमारास हलक्या सरींची शक्यता आहे.
Also Read:
महाराष्ट्रातील १० लाख महिलांचे घरकुल मंजूर, आत्ताच यादीत तुमचे नाव पहा women in Maharashtra
नैसर्गिक संकेत आणि पारंपरिक ज्ञान
हवामान अभ्यासकांनी एका महत्त्वपूर्ण नैसर्गिक निरीक्षणाचा संदर्भ दिला आहे. त्यांच्या मते, ज्या वर्षी लिंबाच्या झाडांना भरपूर लिंबोळ्या लागतात, त्या वर्षी चांगला पाऊस होतो. यंदा लिंबाच्या झाडांना मोठ्या प्रमाणात लिंबोळ्या आल्या आहेत, जे चांगल्या पावसाचे शुभसंकेत आहेत.
शेतकऱ्यांसाठी व्यावहारिक सल्ले
शेतकऱ्यांनी पेरणीचे निर्णय घेताना जमिनीतील ओलाची स्थिती लक्षात घ्यावी. स्वतःच्या विवेकबुद्धीने आणि स्थानिक परिस्थितीचा विचार करून निर्णय घेणे अधिक योग्य ठरेल.
जर शेतकऱ्यांनी ६ जूनपर्यंत शेतीची कामे पूर्ण केली नाहीत, तर ७ तारखेला पाऊस सुरू झाल्यावर पेरणी आणि लागवडीत अडचणी येऊ शकतात. त्यामुळे या काळाचा पुरेपूर फायदा घेणे आवश्यक आहे.
हवामान तज्ञांनी आश्वासन दिले आहे की, ज्या भागांत अजून पर्याप्त पाऊस झाला नाही, तिथे ७ ते १० जून आणि त्यानंतर १३ ते १७ जून दरम्यान नक्की पाऊस होईल. महाराष्ट्रातील कोणताही भाग पेरणीच्या पावसापासून वंचित राहणार नाही.
वातावरणात कोणतेही अचानक मोठे बदल झाल्यास, त्वरित नवीन अंदाज शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचवले जातील. शेतकऱ्यांनी नियमित हवामान अहवाल ऐकून त्यानुसार नियोजन करावे.
सध्याचा काळ महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहे. ३१ मे ते ६ जूनचा कालावधी शेती कामांसाठी सुवर्ण संधी आहे. त्यानंतर येणारा पाऊस खरीप हंगामाच्या पिकांसाठी अनुकूल ठरेल. शेतकऱ्यांनी या काळाचा पुरेपूर फायदा घेत आपली शेती कामे पूर्ण करावीत आणि चांगल्या हंगामाची तयारी करावी.
Also Read:
अखेर पाऊसाचा खंड संपला, या तारखेपर्यंत मुसळधार पाऊस राहणार डॉ. साबळे यांचा अंदाज Dr. Sable predicts
अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेण्यात आली आहे. आम्ही ही बातमी १००% सत्य असल्याची हमी देत नाही. त्यामुळे कृपया चांगला विचार करून आणि स्थानिक हवामान विभागाच्या अधिकृत सूचनांचा विचार करून पुढील कृती करावी.