Dr. Sable predicts महाराष्ट्रातील शेतकरी समुदायासाठी अत्यंत आनंदाची बातमी आहे. प्रसिद्ध हवामान तज्ञ डॉ. रामचंद्र साबळे यांनी त्यांच्या अधिकृत युट्यूब प्लॅटफॉर्मवरून राज्यात आगामी दिवसांत होणाऱ्या हवामानातील बदलांची विस्तृत माहिती दिली आहे. त्यांच्या मते, राज्यात मान्सूनची पुनर्वापसी होत असून, येत्या काही दिवसांत विविध भागांमध्ये मुसळधार पावसाची शक्यता आहे.
हवेच्या दाबातील महत्त्वपूर्ण बदल
डॉ. साबळे यांनी स्पष्ट केले की, सध्या महाराष्ट्रावर १००४ हेप्टापास्कल इतका वायुदाब आहे. मात्र, १२ जून गुरुवारपासून हा दाब आणखी घटून १००० हेप्टापास्कल इतका होणार आहे. या घटत्या वायुदाबामुळे कमी दाबाचे क्षेत्र तयार होऊन पावसाळी परिस्थिती अधिक सक्रिय होईल. हा बदल राज्यातील मान्सूनच्या गतिशीलतेत नवीन वळण घेईल असे डॉ. साबळे यांचे मत आहे.
प्रादेशिक पावसाचा तपशीलवार अंदाज
विदर्भ विभाग
पश्चिम, मध्य आणि पूर्व विदर्भातील जिल्ह्यांमध्ये हलक्या स्वरूपाचा पाऊस अपेक्षित आहे. या भागांमध्ये पावसाची तीव्रता कमी असली तरी, शेतीसाठी आवश्यक ओलावा मिळणार आहे.
उत्तर महाराष्ट्र आणि मराठवाडा
उत्तर महाराष्ट्र आणि मराठवाडा या दोन्ही विभागांमध्ये मध्यम ते जोरदार स्वरूपाचा पाऊस होण्याची प्रबळ शक्यता आहे. दक्षिण-पश्चिम महाराष्ट्रातील भागांमध्येही तत्सम परिस्थिती राहणार आहे.
कोकण विभागातील अतिवृष्टीचा इशारा
कोकण विभागासाठी विशेष सतर्कतेचा इशारा देण्यात आला आहे. शुक्रवार १३ जून आणि शनिवार १४ जून या दोन दिवसांत कोकणात अति जोरदार मुसळधार पावसाची अपेक्षा आहे. सिंधुदुर्ग आणि रत्नागिरी जिल्ह्यांमध्ये अतिवृष्टीची परिस्थिती निर्माण होऊ शकते. रायगड, ठाणे आणि पालघर जिल्ह्यांमध्येही मुसळधार पावसाची तयारी ठेवण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.
वादळी वातावरण आणि सुरक्षिततेचे उपाय
मान्सूनच्या या पुनरागमनाबरोबर ढगांचा गडगडाट आणि विजांचा कडकडाट यांची तीव्रता वाढणार आहे. अशा परिस्थितीत नागरिकांनी आणि शेतकऱ्यांनी विशेष दक्षता घेणे आवश्यक आहे. पावसाळी वादळाच्या वेळी झाडांच्या आसपास थांबू नये, असा सल्ला डॉ. साबळे यांनी दिला आहे.
शेतकऱ्यांसाठी मोलाचे कृषी मार्गदर्शन
रोपवाटिका व्यवस्थापन
या सुयोगी वेळेत शेतकऱ्यांनी भाताच्या रोपवाटिका तयार करण्यावर भर द्यावा. फळभाज्यांच्या रोपांची तयारी आणि त्यांची योग्य काळजी घेणे आवश्यक आहे.
खरीप हंगामातील पेरणी
खरीप हंगामातील प्रमुख पिकांच्या पेरणीसाठी ही योग्य वेळ आहे. मूग, मटकी, उडीद, चवळी, सोयाबीन, तूर, भुईमूग, ज्वारी, बाजरी यासारख्या पिकांच्या पेरणीची कामे तातडीने पूर्ण करावीत. शेतात पुरेशी ओलावा असल्यास ही पेरणी यशस्वी होईल.
विशेष पिकांची लागवड
हळद आणि आले यांसारख्या महत्त्वाच्या पिकांची लागवड पूर्ण करण्याची वेळ आली आहे. या पिकांसाठी सध्याचे हवामान आणि मातीची परिस्थिती अत्यंत अनुकूल आहे.
Also Read:
महाराष्ट्रातील १० लाख महिलांचे घरकुल मंजूर, आत्ताच यादीत तुमचे नाव पहा women in Maharashtra
शेतकऱ्यांच्या प्रश्नांची उत्तरे
डॉ. साबळे यांनी शेतकऱ्यांच्या विविध चौकशींना उत्तरे देऊन त्यांच्या शंकांचे निरसन केले आहे. जून महिन्यातील पावसाच्या विलंबामुळे निर्माण झालेल्या चिंतेबाबत ते म्हणतात की, आता मान्सूनची वापसी झाली असून पावसाचा खंड संपुष्टात येत आहे. त्यामुळे पेरणीची कामे निर्भयपणे करता येतील.
विविध जिल्ह्यांतील पावसाच्या स्थितीबाबत विचारलेल्या प्रश्नांना उत्तर देताना ते सांगतात की, हे वर्ष सरासरीपेक्षा अधिक पावसाचे असणार आहे. जिथे वायुदाब कमी होतो, तिथे पावसाची शक्यता वाढते, हा मूलभूत नियम लक्षात ठेवावा.
तणनाशकांचा वापर
तूर आणि कापूस पिकांसाठी योग्य तणनाशकांच्या वापराबाबत विचारलेल्या प्रश्नावर डॉ. साबळे सांगतात की, सोयाबीनसाठी वापरण्यात येणारे तणनाशक तूर आणि कापसासाठीही योग्य आहेत.
सोयाबीनची पेरणी
सोयाबीनची पेरणी करावी की नाही, या प्रश्नावर त्यांचे स्पष्ट मत आहे की, सर्व पिकांच्या पेरण्या तातडीने पूर्ण करण्यात यावीत कारण पुन्हा पावसाचे प्रमाण वाढणार आहे आणि नंतर सुकवणूक काळाची प्रतीक्षा करावी लागेल.
हवामान अंदाजाची मर्यादा
हवामान विज्ञानाच्या तांत्रिक मर्यादांबाबत डॉ. साबळे यांनी महत्त्वपूर्ण माहिती दिली आहे. ते सांगतात की, मध्यम कालावधीचे अंदाज (४-५ दिवस) आणि दीर्घकालीन अंदाज (४ महिने) देणे शक्य असते. मात्र १५ दिवसांच्या अंदाजासाठी कोणतेही विश्वसनीय वैज्ञानिक मॉडेल उपलब्ध नाही. जे असे दावे करतात ते अवैज्ञानिक आहेत.
शेतकरी समुदायाची प्रतिक्रिया
डॉ. साबळे यांच्या या मार्गदर्शनाला शेतकरी समुदायाने उत्स्फूर्त प्रतिसाद दिला आहे. एकूण ६५ शेतकऱ्यांनी त्यांच्या कार्याचे कौतुक केले आहे. ‘अत्यंत मोलाची माहिती’, ‘शास्त्रीय आधार असलेला सल्ला’, ‘शेतकऱ्यांसाठी देवदूत समान’, ‘निःस्वार्थ सेवा’ अशा प्रतिक्रिया व्यक्त करण्यात आल्या आहेत.
डॉ. रामचंद्र साबळे यांच्या या सविस्तर हवामान अंदाजामुळे महाराष्ट्रातील शेतकरी आणि नागरिकांना येत्या काही दिवसांची योग्य तयारी करण्यास मदत मिळेल. मान्सूनची पुनर्वापसी आणि पावसाच्या वाढत्या तीव्रतेमुळे कृषी क्षेत्रात नवी आशा निर्माण झाली आहे. योग्य नियोजन आणि वैज्ञानिक पद्धतीने घेतलेल्या उपाययोजनांमुळे या पावसाळी हंगामाचा अधिकतम लाभ घेता येईल.
अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेण्यात आली आहे. आम्ही या बातमीच्या १००% सत्यतेची हमी देत नाही. कृपया विचारपूर्वक निर्णय घेऊन पुढील कृती करा. हवामानाशी संबंधित निर्णयांसाठी स्थानिक हवामान केंद्राच्या अधिकृत माहितीचा संदर्भ घेणे उत्तम.
Also Read:
पीएम किसान योजनेचा हफ्ता शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा होण्यास सुरवात PM Kisan Yojana installments